Spis treści
Co to jest błąd kardynalny i czym różni się od błędu rzeczowego?
Błąd kardynalny można popełnić na maturze z języka polskiego, a dokładniej w ostatniej części egzaminu, czyli rozprawce. Występuje on w momencie, gdy uczeń wykazuje się zupełną nieznajomością lektur obowiązkowych.
Jak podaje Centralna Komisja Egzaminacyjna błąd kardynalny to „błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz kontekstu interpretacyjnego przywołanego przez zdającego”.
Podobnie jest z błędem kardynalnym na maturze w formule 2023. W tym przypadku również trzeba wykazać się zupełną nieznajomością utworu, o którym się pisze.
– Błąd kardynalny może dotyczyć wyłącznie lektur obowiązkowych wskazanych w podstawie programowej jako lektury do omówienia w całości (nie we fragmentach) – można przeczytać w Informatorze do matury w formule 2023.
Według CKE błąd kardynalny jest błędem rzeczowym, który świadczy o nieznajomości treści i problematyki lektury obowiązkowej, do której odwołuje się zdający w zakresie:
- fabuły, w tym głównych wątków utworu
- losów głównych bohaterów, w tym np. łączenie biografii różnych bohaterów.
Czym jest błąd rzeczowy?
Warto wyjaśnić także, czym jest błąd rzeczowy. Jest to rodzaj błędu, który dotyczy treści na przykład danej lektury. Sporo osób zastanawia się, czy pomylenie tytułu lub autora to błąd kardynalny. Uczeń może pomylić imię bohatera, nazwisko autora (także lektury obowiązkowej) czy nawet nazwę epoki. Poważnym błędem rzeczowym będzie więc:
- napisanie, że głównym bohaterem „Lalki” Prusa był Sławomir Wokulski;
- napisanie, że autorem „Dziadów” jest Słowacki;
- napisanie, że epoka, w której tworzył Mickiewicz i Słowacki to pozytywizm.
Nie są to jednak błędy, za które wyzerowana zostanie cała praca.
Przykłady błędu kardynalnego
Wielu maturzystów obawia się, że popełni błąd kardynalny na maturze. Jednak w rzeczywistości egzaminatorzy bardzo rzadko decydują się, by zaznaczyć obecność takiego błędu, a tym samym przyznać uczniowi 0 punktów za całe wypracowanie. Podanie przykładów błędów kardynalnych jest dość trudne, bo zazwyczaj nie jest nim pomylenie imienia czy nazwiska, ale wykazywanie się całkowitą nieznajomością lektury obowiązkowej.
Warto także sprawdzić, co na temat błędu kardynalnego oraz błędu rzeczowego mówią specjaliści. Obejrzycie poniższe filmiki i upewnijcie się, że nie popełnicie błędu kardynalnego i poważnego błędu rzeczowego na maturze.
Sprawdźcie przykłady błędu kardynalnego:
- gdy mamy do napisania rozprawkę o pracy i piszemy, że Stanisław Wokulski nie miał żadnej pracy, nic nie robił przez całe dnie, a jedynie zabiegał o to, by przypodobać się Helenie Stawskiej;
- kiedy piszemy o przemianie i zaznaczamy, że Jacek Soplica w ogóle nie zmienił się po zastrzeleniu Stolnika, a ksiądz Robak to jego brat bliźniak.
Czy można zdać maturę z błędem kardynalnym
Wielu uczniów zastanawia się, czy błąd kardynalny to niezdana matura. Wszystko zależy od formuły, w której piszemy egzamin. Przypomnijmy, że na maturze z polskiego w formule 2015 (po gimnazjum), możemy zdobyć maksymalnie 70 punktów, przy czym trzeba uzyskać przynajmniej 21 punktów, by zdać egzamin. Popełnienie błędu kardynalnego, a więc otrzymanie 0 punktów za wypracowanie jest jednoznaczne z niezdaniem matury.
Inaczej jest w przypadku tzw. nowej matury (matury w formule 2023), do której podchodzi większość uczniów w 2024 roku. Za w pełni poprawnie rozwiązany arkusz mamy szansę otrzymać 60 punktów (w tym 35 punktów za wypracowanie). Aby zdać maturę należy więc zdobyć przynajmniej 18 punktów, jeśli więc popełnimy błąd kardynalny i wyzerujemy wypracowanie, to wciąż możemy zdać maturę (uzyskując wymaganą liczbę punktów w innych częściach: teście historycznoliterackim i języku polskim w użyciu). Jednak szanse na zdanie matury zdecydowanie maleją.
Na co uważać, żeby nie popełnić błędu kardynalnego?
Warto dobrze poznać treść lektur obowiązkowych na maturę, by nie popełnić błędu kardynalnego. Jeśli nie znamy konkretnego utworu, zdecydujmy się na wybranie innego tekstu literackiego.
Omówienie lektur obowiązkowych na maturę z polskiego wraz ze wszystkimi najważniejszymi informacjami znajdziecie w poniższej galerii:
Oto wszystkie najważniejsze informacje na temat matury w 2024 roku: harmonogram, czas trwania egzaminów, przebieg matury, przedmioty, które można ze sobą zabrać. Co trzeba zrobić, żeby zdać maturę i kto przystępuje do egzaminów dojrzałości w 2024 roku?
Jak wygląda matura w 2024 roku?
Większość uczniów piszących maturę w 2024 roku podejdzie do egzaminu w formule 2023, mniejsza grupa – do matury w formule 2015. Niezależnie od formuły uczniowie przystępują do egzaminów obowiązkowych na poziomie podstawowym (język polski, matematyka, język obcy nowożytny) oraz do egzaminów ustnych. Aby otrzymać świadectwo dojrzałości, muszą zdać te egzaminy przynajmniej na 30 procent.
Każdy obowiązkowo przystępuje także do przynajmniej jednej matury na poziomie rozszerzonym, ale w tym wypadku nie obowiązuje tzw. próg zdawalności.
Czy można wyjść z sali w trakcie matury?
Maturzysta, który zakończył pracę, może opuścić salę. Wszystkich obowiązują jednak konkretne zasady:
- maturzysta może opuścić salę najwcześniej po godzinie od rozpoczęcia egzaminu,
- jeśli do oficjalnego zakończenia egzaminu zostało 15 minut lub mniej, maturzysta zobowiązany jest do pozostania na miejscu do jego końca,
- uczeń, który chce opuścić salę, musi zamknąć arkusz i położyć go na brzegu ławki. Wtedy może zgłosić zamiar wyjścia, podnosząc rękę.
Kto przystępuje do matury w 2024 roku?
W 2024 roku do matury w formule 2023 przystępować będą osoby, które ukończą:
- 4-letnie liceum ogólnokształcące;
- szkołę artystyczną realizującą program 4-letniego liceum ogólnokształcącego;
- 5-letnie technikum;
- branżową szkołę II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej.
Z kolei do matury w formule 2015 podejdą uczniowie, którzy w roku szkolnym 2023/2024 ukończą szkołę branżową II stopnia na podbudowie gimnazjum, a także absolwenci wszystkich typów szkół z lat ubiegłych, a więc:
- 3-letniego liceum ogólnokształcącego z lat 2005–2022,
- szkoły artystycznej realizującej program 3-letniego liceum ogólnokształcącego,
- 4-letniego technikum z lat 2006–2023,
- branżowej szkoły II stopnia na podbudowie gimnazjum z lat 2022–2023,
- liceum profilowanego oraz technikum uzupełniającego dla młodzieży, która ukończyła szkołę do roku szkolnego 2013/2014 włącznie,
- uzupełniających liceów ogólnokształcących, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2012/2013 włącznie.
Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie CKE w zakładce egzamin maturalny > formuła 2023/2025 > o egzaminie.
Kiedy jest matura poprawkowa 2024?
Matura poprawkowa odbędzie się odpowiednio:
- 20 sierpnia 2024 o godz. 9.00 (egzaminy pisemne);
- 21 sierpnia 2024 (egzaminy ustne).
Kiedy będą wyniki matury 2024?
Ogłoszenie wyników matur zostało zaplanowane na 9 lipca 2024 roku.
Co można mieć ze sobą na maturze 2024?
Każdy zdający powinien mieć ze sobą długopis (lub pióro) z czarnym tuszem (atramentem). Ponadto w zależności od zdawanego przedmiotu, może mieć przedmioty takie jak:
- kalkulator prosty, linijka, cyrkiel, kartę wzorów matematycznych – w przypadku egzaminu z matematyki;
- linijkę, kalkulator naukowy, wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki – w przypadku egzaminu z fizyki;
- linijkę, kalkulator prosty, wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki – w przypadku egzaminu z biologii.
Warto sprawdzić pełną listę materiałów i przyborów pomocniczych, z których mogą korzystać zdający na egzaminie. Została ona opublikowana na stronie CKE.
Ile trwa matura z poszczególnych przedmiotów?
Matura w 2024 roku w zależności trwa:
- 240 minut – egzaminu z języka polskiego (poziom podstawowy);
- 180 minut – egzamin z matematyki (poziom podstawowy);
- 120 minut – egzamin z języka obcego nowożytnego (poziom podstawowy);
- 180 minut – większość egzaminów na poziomie rozszerzonym (np. WOS, fizyka, geografia itd.).
- 210 minut – niektóre przedmioty na poziomie rozszerzonym, np. język polski, informatyka.
Czas trwania tych egzaminów dotyczy matury w formule 2023.
Co trzeba zrobić, żeby zdać maturę w 2024 roku?
Uczeń, by zdać maturę musi przystąpić do wszystkich trzech obowiązkowych przedmiotów na poziomie podstawowym, a więc do egzaminu z języka polskiego, matematyki, języka obcego nowożytnego (najczęściej jest to język angielski), a także uzyskać z tych przedmiotów przynajmniej 30 procent. Maturzysta musi również przystąpić do egzaminów ustnych i zdać je na minimum 30 procent.
Dodatkowo należy podejść do przynajmniej jednego egzaminu na poziomie rozszerzonym. W tym przypadku nie obowiązuje jednak tzw. próg zdawalności.
Jak wygląda matura ustna i czy jest obowiązkowa?
W 2024 roku uczniowie muszą przystąpić do egzaminów ustnych z języka polskiego oraz języka obcego nowożytnego. W tym drugim przypadku nic się nie zmieniło. Zestaw egzaminacyjny zawiera trzy zadania, polecenia sformułowane są w języku polskim. Zdający odbywa rozmowę wstępną, następnie rozmowę z odgrywaniem ról, opisuje ilustrację i udziela odpowiedzi na trzy pytania, a następnie przedstawia wypowiedź na podstawie materiału stymulującego.
W przypadku matury ustnej z języka polskiego, uczniowie którzy przystępują do egzaminu w formule 2023 losują dwa zadania:
- pytanie niejawne oparte na tekście literackim, ikonicznym, dotyczącym języka;
- pytanie jawne (z listy 110 jawnych zagadnień), które dotyczy lektury.
Uczeń tworzy wypowiedź, a następnie odpowiada na pytania egzaminatorów.
Kiedy jest matura 2024?
Harmonogram matur 2024 przedstawia się następująco:
7 maja 2024 (wtorek):
- godz. 9.00 – język polski (poziom podstawowy).
8 maja 2024 (środa):
- godz. 9.00 – matematyka (poziom podstawowy);
- godz. 14.00 – język kaszubski, język łemkowski, język łaciński i kultura antyczna (poziom rozszerzony)
9 maja 2024 (czwartek):
- godz. 9.00 – język angielski (poziom podstawowy)
- godz. 14.00 – język francuski, język hiszpański, język rosyjski, język włoski, język niemiecki (poziom podstawowy).
10 maja 2024 (piątek):
- godz. 9.00 – wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język niemiecki (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
13 maja 2024 (poniedziałek):
- godz. 9.00 – język angielski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny),
- godz. 14.00 – filozofia (poziom rozszerzony).
14 maja 2024 (wtorek):
- godz. 9.00 – biologia (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język rosyjski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
15 maja 2024 (środa):
- godz. 9.00 – matematyka (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język francuski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
16 maja 2024 (czwartek):
- godz. 9.00 – chemia (poziom rozszerzony),
- Godz. 14.00 – historia muzyki (poziom rozszerzony).
17 maja 2024 (piątek):
- godz. 9.00 – geografia (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom podstawowy).
20 maja 2024 (poniedziałek):
- godz. 9.00 – język polski (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom rozszerzony).
21 maja 2024 (wtorek):
- godz. 9.00 – historia (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język hiszpański (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
22 maja 2024 (środa):
- godz. 9.00 – informatyka (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – historia sztuki (poziom rozszerzony).
23 maja 2024 (czwartek):
- godz. 9.00 – fizyka (poziom rozszerzony),
- godz. 14.00 – język włoski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).
Egzaminy ustne zostały zaplanowane w terminach:
- od 11 do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja);
- od 20 do 25 maja.
Archeologiczna Wiosna Biskupin (Żnin)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
