Sad w Józefowie nad Wisłą na archiwalnych zdjęciach

Józefowskim sadem przez blisko 40 lat zarządzał Jan Śliwa, ojciec pana Janusza, który dziś mieszka w Rybitwach, kilka kilometrów od słynnego sadu. - Ojciec przyjechał do hrabiego Rostworowskiego w 1936 r. Ściągnięty został tu, aby założyć szkółkę owocową i prowadzić hrabiowski sad – wspomina Janusz Śliwa.

Pierwsza wzmianka o sadzie, który istniał w Józefowie nad Wisłą pochodzi z 1902 r. Założył go na 360 morgach Konstanty Przewłocki. Kilka lat później jego właścicielem stał się hrabia Roman Rostworowski. Właściciel dóbr józefowskich postanowił sad powiększyć i unowocześnić. Dziś mieszkańcy z dumą podkreślają, że na owe czasy był to największy sad w Polsce i Europie.

Jan Śliwa szybko dał się poznać jako wybitny specjalista od sadownictwa. Hrabia darzył go wielkim zaufaniem. Tak dużym, że Rostworowski scedował na jego barki prowadzenie całego sadu. A sam, czując się bardziej artystą niż gospodarzem oddawał się grze na skrzypcach, komponowaniu i licznym romansom. – Hrabia praktycznie nie zajmował się gospodarką. Wkraczał tylko jak trzeba było coś sprzedać. A na co dzień całe gospodarstwo prowadził mój ojciec i jego przyjaciel, Zygmunt Bigelmajer, który odpowiadał za księgowość – opowiada Śliwa.

Jak na artystę przystało Rostworowski lubił obracać się w wielkim świecie. Częstymi gośćmi w jego pałacu byli Hindusi. Podczas pobytu w Józefowie podejmowani byli m.in. owocami z miejscowego sadu. Józefowskie jabłka, śliwki i gruszki smakowały nie tylko hinduskim dostojnikom. – Za czasów Rostworowskiego po nasze owoce przypływały statki, które zabierały je do Warszawy i dalej – dodaje. Po jabłka z Lubelskiego Powiśla przyjeżdżali też kupcy ze Śląska. A gruszki szły na eksport do Szwecji.

Ale do Józefowa nad Wisłą jeździło się nie tylko po owoce. Przed II wojną światową organizowane były tu „targi drzewkowe”. – Zjeżdżali się ludzie z okolicznych województwa, aby kupić sadzonki drzewek owocowych, które mój ojciec produkował u hrabiego. Drzewka wysyłane były też statkami do Gdańska i stamtąd szły na całą Europę – przyznaje z dumą Janusz Śliwa. Jak świeże bułeczki schodziły takie odmiany jabłoni jak kronselska, landsberska, żeleźniak, zorza, antonówka i koksa.

Józefowski sad największą świetność przeżywał w latach 60-tych XX w., gdy gospodarstwo hrabiego zostało upaństwowione i funkcjonowało już jako Państwowe Gospodarstwo Rolne - Zakład Ogrodniczy w Józefowie nad Wisłą. Jan Śliwa staną na jego czele. Wówczas sad zajmował 100 hektarów. A całe gospodarstwo liczyło 180 hektarów. Pracowało w nim kilkaset osób.

- W czasach PRL-u nie było takiego drugiego sadu w Polsce. Był to wzorcowy sad. Stąd w świat wychodziły nowinki sadownicze i tu przyjeżdżali profesorowie ze Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego aby uczyć się od ojca – opowiada Janusz Śliwa. W latach 60-tych w Józefowie nad Wisłą zorganizowany został Światowy Zjazd Sadowników. A w latach 70-tych po raz pierwszy impreza plenerowa „Święto Sadów”.

Czytaj Kronikę policyjną Lubelszczyzny
Czytaj nasz luźny serwis - Z przymrużeniem oka

Najświeższe wiadomości z Twojego miasta prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
Prześlij nam swój artykuł lub swoje zdjęcia. Nie masz konta? Zarejestruj się!
Masz firmę? Dodaj ją za darmo do Katalogu Firm.
Organizujesz imprezę? Poinformuj nas!